Zdarza wam się mieć wrażenie, że pieniądze przeciekają wam przez palce? Być może to ostatni dzwonek na napisanie budżetu domowego, który pomoże przejąć kontrolę nad domowymi finansami.
Czym jest budżet domowy i w jakim celu się go robi?
Najprościej mówiąc, budżet domowy to lista wydatków, przewidzianych na określony czas oraz sumę pieniędzy, jaką mamy do dyspozycji. Takie zestawienie umożliwia sprawdzenie jak wydajemy pieniądze, a następnie świadome zarządzenie finansami. Wiele osób zdaje sobie pytanie, czy prowadzenie budżetu domowego ma sens, jeśli każdego miesiąca wydajemy wszystkie zarobione pieniądze? Zdecydowanie tak! Często okazuje się, że dopiero dzięki zestawieniu przychodów i wydatków udaje się dostrzec, że wydaje się zbyt dużo pieniędzy, np. benzynę, jedzenie. Budżet domowy pomaga uświadomić sobie jakie są rzeczywiste koszty życia oraz uchwycić to, co najczęściej umyka naszej kontroli i zaburza porządek domowych finansów – wydatki nieregularne. Cele jakie zakłada się przy planowaniu budżetu mogą być różne. Dla jednych jest to narzędzie, umożliwiające wgląd w swoje nawyki związane z wydawaniem pieniędzy, dla innych będzie to przede wszystkim sposób na wyszukiwanie oszczędności. Najważniejsze w budżecie domowym jest jednak to, że z jego pomocą jesteśmy w stanie przejąć kontrolę nad finansami.
Czy planowanie budżetu jest trudne?
To kolejne pytanie, które pada najczęściej wśród osób, które chcą opracować swój budżet domowy. Wizja skomplikowanych tabelek i wyliczeń może zniechęcać, ale tak naprawdę swój pierwszy domowy budżet można stworzyć przy użyciu najprostszych środków, a dopiero z czasem ulepszać jego funkcje, kiedy jest to potrzebne. Zanim przejdziemy do tego jak stworzyć domowy budżet, warto wspomnieć o najważniejszych zasadach, które znacznie ułatwią ten proces i pozwolą dostosować swoje zestawienie do indywidualnych potrzeb i upodobań.
Planowanie budżetu domowego – najważniejsze zasady
Po pierwsze prostota – budżet domowy, zwłaszcza na początku, powinien być maksymalnie prosty. Nie warto szczegółowo analizować składu koszyka po każdych zakupach w supermarkecie – to strata czasu. Idealny budżet powinien być jak najmniej skomplikowany, chociaż z czasem można go udoskonalać, dodając niektóre przydatne funkcje.
Stworzenie budżetu wymaga czasu – wydatki domowe nie są takie same w każdym miesiącu, dlatego ich spisywanie powinno trwać nawet 2-3 miesiące, aby dać pewny obraz tego, jak wygląda nasze zarządzanie budżetem domowym.
Wprowadzaj poprawki – tworzenie budżetu domowego to proces. Jest mało prawdopodobne, aby raz napisany budżet udało się zrealizować od razu. Wraz z kolejnymi poprawkami prognozowanie wydatków będzie coraz bardziej trafne i precyzyjne.
Jak stworzyć budżet domowy – program, aplikacja czy kartka papieru?
W sieci można znaleźć wiele gotowych szablonów, które wystarczy wydrukować i regularnie uzupełniać. Z pomocą przychodzą także aplikacje i programy, takie jak Google Docs, Microsoft Money czy YNAB czy choćby zwykły arkusz w Excelu. Te wszystkie narzędzia mogą być niezwykle pomocne i z pewnością warto z nich korzystać, o ile będą dla nas czytelne i wygodne w stosowaniu. Jest jednak spora grupa osób, która nigdy wcześniej nie tworzyła budżetu domowego i obawia się, czy tego typu pomoce nie będą dodatkową komplikacją. Jeśli należysz do tej grupy osób, najlepszym rozwiązaniem będzie sięgnięcie po kartkę papieru i długopis, ewentualnie dowolny edytor tekstu, i napisanie najprostszej wersji budżetu domowego. W zestawieniu powinno znaleźć się miejsce na miesięczne przychody w które wliczamy wszelkie pewne i stałe wpływy. Następna pozycja to wydatki stałe, czyli koszty, które ponosimy każdego miesiąca, np.: czynsz, opłaty za rachunki, raty kredytów, jedzenie, paliwo, bilety komunikacji miejskiej, czesne, opłaty za żłobek, przedszkole, relaks itp. Drugi rodzaj wydatków to wydatki nieregularne, które powinny zająć osobne miejsce w zestawieniu. Zaliczymy do nich m.in. koszty leków, napraw samochodu, wydatki na ubrania, pomoce do szkolne, kosmetyki. Po dodaniu wszystkich wydatków i odjęciu sumy od kwoty sumującej wszystkie miesięczne przychody, dowiemy się jakie są nasze miesięczne koszty życia.
Jak zarządzać budżetem domowym?
Kolejnym krokiem jest zarządzanie budżetem domowym, czyli wprowadzanie ewentualnych zmian w budżecie na kolejny miesiąc. Co zrobić, jeśli okaże się się wydajemy wszystkie zarobione pieniądze lub wydatki przewyższają przychody? Jednym ze sposobów na wprowadzenie planu oszczędzania na podstawie budżetu jest ustalenie dziennej kwoty, jaką przeznaczamy na bieżące wydatki. Jeśli zauważymy, że wydajemy zbyt dużo pieniędzy na jedzenie, dobrym rozwiązaniem może być także zmiana sklepu, w którym robimy zakupy spożywcze. Po dokonaniu bilansu może okazać się także, że dysponujemy wolną kwotą do zagospodarowania. Można ją w całości przeznaczyć na oszczędności, zrobić ekstra zakup lub założyć fundusz na pokrycie przyszłych nadprogramowych wydatków. W ten sposób zyskamy zabezpieczenie na przyszłość, w razie pojawiania się nagłych i nieoczekiwanych potrzeb.