Dobre bakterie to stwierdzenie, które nie budzi już kontrowersji. Wiemy też, że na szeroko rozumianą kondycję, stan zdrowia, a także odporność i samopoczucie, duży wpływ ma stan naszych jelit, a konkretnie mikroflora bakteryjna. Jak poradzić sobie z ewentualnymi zaburzeniami równowagi mikrobioty jelit, np. po przebytej chorobie i antybiotykoterapii? Co zrobić, żeby przeprowadzić pełną odbudowę flory bakteryjnej jelit?
Dobre bakterie w organizmie
Na florę bakteryjną organizmu składają się biliony dobroczynnych drobnoustrojów – te, które nas „kolonizują”, ważą nawet 2 kilogramy, a przecież są to mikroorganizmy.
Bardzo istotny jest fakt, że ogromna większość tychże bakterii znajduje się w przewodzie pokarmowym, najwięcej w jelitach, a ich rola jest nie do przecenienia. Nie tylko warunkują prawidłowe procesy metaboliczne, ale także optymalizują pozyskiwanie energii niezbędnej do procesów życiowych i funkcjonowania. Zrównoważona mikroflora jelitowa jest warunkiem sprawnych i skutecznych mechanizmów obronnych układu odpornościowego.
Na tym jednak nie koniec – jelita nie bez powodu nazywamy drugim mózgiem człowieka. Prawidłowy skład i proporcje flory bakteryjnej stymulują naszą sprawność fizyczną, intelektualną, zdolności poznawcze, koncentrację. Niedobory i zaburzenia mogą skutkować podatnością na wahania nastroju, stany lękowe, nerwicę, depresję, bezsenność.
Objawy zaburzeń równowagi flory bakteryjnej jelit
Dobroczynne bakterie w jelitach to tzw. mikrobiota. Dla zdrowia, odporności i dobrej kondycji psychicznej niezbędna jest jej równowaga, czyli odpowiednie proporcje tzw. dobrych bakterii.
Jest to środowisko stabilne, należy jednak pamiętać, że współczesny człowiek żyje w dość ekstremalnej rzeczywistości. Jest narażony na stres, szybkie tempo życia, niezdrową dietę, a także kontakt z wieloma patogenami i lekami stosowanymi w razie infekcji, stanów zapalnych i poważnych chorób cywilizacyjnych (np. nowotworów). Na zaburzenie równowagi w jelitach wpływają nawet najbardziej oczywiste i powszechnie stosowane środki, np. antybiotyki. Dlatego należy uważnie obserwować sygnały, jakie wysyła organizm, ponieważ mogą wynikać z zaburzeń równowagi mikroflory. Są to m.in.:
- osłabienie odporności
- drożdżaki Candida w wynikach badań
- biegunki, zaparcia, wzdęcia, gazy
- spadek masy ciała
- bezsenność lub senność, zmęczenie
- apatia, depresja, stany lękowe, podatność na stres
- problemy z pamięcią i koncentracją
- złe samopoczucie, osłabienie.
Zaburzenia równowagi flory bakteryjnej jelit – przyczyny
Na pojawienie się tzw. problemów z jelitami może wpłynąć wiele czynników. Od stresu, przez złą dietę, po choroby i zastosowane leczenie. Jednym z najczęściej wymienianych powodów jest antybiotykoterapia, głównie ze względu na to, jak często zaleca się taką kurację. Pamiętajmy o tym, że antybiotyk jest skuteczny tylko w przypadku infekcji bakteryjnych, nie należy go przyjmować w przypadku chorób wirusowych.
Kolejnym czynnikiem sprzyjającym typowemu osłabieniu po antybiotyku i zaburzeniom jelitowym, jest stosowanie środków o szerokim spektrum działania, aktywnych wobec różnych szczepów bakterii. Oznacza to, że lek będzie eliminował nie tylko patogeny, bakterie chorobotwórcze, ale także potrzebne nam „dobre bakterie”.
W ten sposób antybiotyki przyczyniają się do znacznego osłabienia odporności. Z jednej strony zaburzają cenną równowagę mikroflory jelitowej. Z drugiej nadużywanie antybiotyków sprawia, że chorobotwórcze drobnoustroje uodparniają się na ich działanie.
Objawy zaburzeń jelitowych po antybiotykoterapii
Przede wszystkim należy pamiętać o tym, że niepożądane skutki leczenia antybiotykiem mogą pojawić się nie tylko w czasie kuracji. Często zdarza się, że nieprzyjemne objawy występują np. dwa tygodnie po ustąpieniu objawów choroby i zakończeniu antybiotykoterapii. Najczęściej są to zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego, takie jak biegunka, wynikające z wyjałowienia przewodu pokarmowego. Bardzo poważnym następstwem jest spadek odporności – wiele osób obserwuje większą podatność na infekcje i zakażenia i grzybicę. Wśród niepożądanych skutków wymienia się też skłonność do alergii, reakcji anafilaktycznych, osłabienie, gorszą kondycję fizyczną i psychiczną.
Wiemy już jak ważna jest równowaga flory bakteryjnej jelit i jak bardzo determinuje ona stan zdrowia i system obronny. Łatwo domyślić się, że wymienione powyżej objawy są niechcianym efektem antybiotykoterapii i zaburzeń równowagi mikrobioty. Dlatego zanim jeszcze zaczniemy stosować zapisany lek, warto wiedzieć, jak wzmocnić osłabiony organizm w czasie choroby. Jednym ze skutecznych sposobów jest stosowanie probiotyków już w trakcie zażywania antybiotyku, a także po zakończeniu leczenia.
Wzmocnienie organizmu po antybiotyku i odbudowa flory bakteryjnej
Kluczem do sukcesu będzie odbudowa flory bakteryjnej jelit, ponieważ szerokie spektrum działania antybiotyku mogło mieć wpływ na zburzenie jej równowagi. Tymczasem odpowiedzialna za odporność tkanka limfoidalna, znajduje się głównie w prawidłowej i zrównoważonej mikrobiocie.
Warto zadbać o profilaktykę i już w czasie kuracji antybiotykiem stosować odpowiednią dietę oraz suplement probiotyczny. Pamiętajmy o tym, aby nie odstawiać go wraz z lekiem, po wyleczeniu infekcji. Dalsza suplementacja zminimalizuje ryzyko wystąpienia niepożądanych objawów antybiotykoterapii. Jest to również niezbędne wsparcie, kiedy trzeba wzmocnić organizm po antybiotyku i przebytej chorobie.
Dieta na zdrowe jelita
Cenne wskazówki na ten temat znajdziemy w artykule „Regeneracja po chorobie i odbudowa flory bakteryjnej”. Dowiemy się np. co powinno znaleźć się w diecie wspomagającej odbudowę flory bakteryjnej jelit, czyli co w naszym menu będzie źródłem cennych probiotyków. Należy wybierać produkty jak najmniej przetworzone, świeże, dobrej jakości. Do codziennych posiłków warto włączyć fermentowane produkty mleczne, takie jak jogurty, kefir, maślanka. Naturalne probiotyki znajdziemy też w kiszonkach czy kwasie chlebowym. Właściwości prebiotyczne mają warzywa strączkowe, zboża, pomidory, czosnek, cebula.
Jak odbudować florę bakteryjną jelit – zdrowa suplementacja
Dobry, kompleksowo działający suplement to bardzo cenna pomoc w odbudowie flory bakteryjnej jelit. Dla przywrócenia równowagi przydatne będą zarówno dobre bakterie, jak i witaminy. Warto sięgać po sprawdzone preparaty złożone, takie jak suplementy GUUT. Zawierają one wyselekcjonowane szczepy bakterii, np. Lactobacillus i Bifidobacterium oraz bogate w witaminy, minerały i antyoksydanty składniki pochodzenia roślinnego. Wsparcie dla mechanizmów obronnych zapewni suplement GUUT immunity. W ofercie jest też preparat poprawiający procesy trawienne – GUUT metabolism, nastrój (GUUT mood) oraz dodający energii (GUUT energy).
Należy oczywiście pamiętać, że suplementacja stanowi cenny sposób na uzupełnienie potrzebnych składników, ale nie zastąpi zdrowego stylu życia i zrównoważonej, pełnowartościowej diety.