Dofinansowanie z Unii Europejskiej to jeden z najlepszych sposobów na zgromadzenie kapitału niezbędnego dla startu lub dalszego rozwoju biznesu. Specjaliści prognozują, że po zmianach wprowadzonych w 2017 roku przez resort rozwoju, proces przyznawania dotacji unijnych dla firm będzie przebiegał sprawniej i skuteczniej.
Jakie dotacje unijne są przeznaczone na lata 2014-2020?
- 5 funduszy europejskich
W latach 2014-2020 w ramach wsparcia dla przedsiębiorców i samorządów Unia Europejska przeznaczyła niebagatelną sumę – 20 mld euro. Podstawowe fundusze europejskie, z których pochodzą środki to:
Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego, który ma na celu zmniejszanie różnic w poziomie rozwoju poszczególnych regionów,
Europejski Fundusz Społeczny, którego celem jest walka z bezrobociem i wsparcie na rynku pracy ludzi młodych i zagrożonych ubóstwem,
Fundusz Spójności, przeznaczony dla państw członkowskich, których dochód narodowy brutto na mieszkańca wynosi mniej niż 90 proc. średniej w UE,
Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich,
Europejski Fundusz Morski i Rybacki. - Instrumenty finansowe
Unia Europejska dysponuje ponadto instrumentami finansowymi, takimi jak: JASPERS i JASMINE, które są przeznaczone do finansowania dużych projektów infrastrukturalnych, JEREMIE2, stworzony z myślą o ułatwieniach w dostępie do finansowania dla małych i średnich przedsiębiorstw oraz JESSICA2, dedykowany obszarom miejskim. - Nowe programy
W tym samym okresie UE przeznacza środki finansowe na nowe programy: Horyzont 2020, wspierający prace badawcze i innowacje, COSME, dający małym i średnim firmom dostęp na rynków na terenie UE, „Łącząc Europę”, wspierający m.in. rozwój technologii informacyjno-komunikacyjnych oraz Erasmus+, Kreatywna Europa.
Finansowanie z UE – tylko w zgodzie z unijną polityką
Warto wiedzieć, że żaden projekt nie może być sfinansowany ze środków unijnych, o ile nie będzie zgodny z tzw. politykami horyzontalnymi, czyli celami i priorytetami wyznaczonymi w ramach strategii Europa 2020: równość szans, zrównoważony rozwój, społeczeństwo informacyjne. Oznacza to, że wyższą ocenę otrzymają te wnioski, które są zgodne z priorytetami zawartymi w politykach, a więc będą uwzględniały konieczność ochrony środowiska, równości szans bez względu na wiek, niepełnosprawność, poglądy, pochodzenie, religie oraz upowszechniały nowe technologie w codzienności, życiu publicznym, przedsiębiorstwach.
Pomysł Ministerstwa Rozwoju na większą skuteczność wnioskodawców
Choć dla przedsiębiorców istnieje wiele możliwości zyskania dostępu do funduszy unijnych, faktem jest, że do rozdysponowania wciąż pozostaje ponad połowa (54 proc.) wszystkich środków z funduszy operacyjnych. Dotychczas w ramach cieszącego się u nas dużą popularnością wśród przedsiębiorców Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój (POIR) wydano zaledwie 16 proc. środków. Dlaczego tylko tyle? Oprócz zawiłości proceduralnych, może być to efekt niskiej skuteczności wnioskodawców. Dlatego właśnie Ministerstwo Rozwoju postanowiło wprowadzić liczne uproszczenia.
Po zmianach które będą obowiązywać od 2018 roku, komisja oceniająca wnioski o dotacje unijne dla firm i dotacje unijne na rozpoczęcie działalności będzie sprawdzać: czy wniosek wpłynął we właściwym formularzu i terminie, czy jest wypełniony przynajmniej w dwóch trzecich punktów oraz czy posiada niezbędne załączniki.
Jak do tej pory wyglądała ocena wniosków? Przede wszystkim trwała ona dłużej, gdyż wymagane było spełnienie wszystkich, a nie jedynie dwóch trzecich punktów. Nowością od 2018 roku będzie także możliwość nanoszenia poprawek na etapie oceny merytorycznej. Wnioskodawca będzie o nich poinformowany, a następnie w ciągu 14 dni będzie miał możliwość wprowadzenia niezbędnych zmian we wniosku. Korzystnymi zmianami dla wnioskujących będzie również dopuszczenie firm doradczych w panelu ekspertów, a także przeprowadzenie wizji lokalnej przed podpisaniem umowy.
Najczęstsze błędy wnioskodawców
Warto również wskazać jakie błędy skutkujące odrzuceniem wniosku najczęściej popełniają wnioskodawcy POIR. Po pierwsze, często zdarza się, że przedsiębiorcy przystępują do realizacji projektu, np. w formie wpłaty zaliczki dla wykonawcy, przed otrzymaniem dofinansowania, a dotacje unijne są przeznaczone dla tych przedsiębiorstw, które nie mogą przeprowadzić danego projektu same. Innym błędem jest brak stabilnej sytuacji finansowej firmy. Dofinansowania przeznaczone na rozwój działalności pokrywają tylko część inwestycji, a co najmniej 20 proc. projektu musi sfinansować firma. Dlatego właśnie w trakcie oceny merytorycznej sprawdzana jest jej sytuacja finansowa. Kolejnym problemem w przyznaniu dofinansowania z UE może być brak w firmie odpowiednich zasobów – technicznych, np. sprzętu i wykwalifikowanego personelu. W tym przypadku rozwiązaniem może być wykazanie we wniosku, że kadra zostanie zatrudniona po przyznaniu dotacji. W kwestii sprzętu można zawrzeć podobne zastrzeżenie, trzeba jednak pamiętać, aby wszelkie tego typu informacje były ujęte we wniosku.